Starbucks ve Vikinglerin Arasındaki İlişki Nedir?

sör Cumartesi, Mart 15, 2014 , , , , , Hiç yorum yok
Bu sorunun kaç zamandır sizin de kafanızı kurcaladığının farkındayım. O yüzden lafı fazla uzatmadan başlasam iyi olur.

 Vikingler 793’te İngilitere’nin kuzeydoğu kıyılarında bir ada olan Lindisfarne'e varıp, oradan da yakıp yıkıp talan edip Yorkshire’a kadar gelirler. O bölgede bir sazlı bir dere bulup adını da Sedgestream (Sazlıdere olarak çeviresim geldi) koyarlar. Tabi ki Vikingler İngilizce konuşmadıklarından buna Sedgestream yerine Eski Norveççede aynı anlamada gelen (hatırlatayım, Sazlıdere) Starbeck koyarlar.

Lindisfarne: İngiltere'nin kuzeydoğu kıyılarında Vikinglerin ilk çıkartmasını yaptığı yer.

Bugün hala İngiltere, Harrogate’ta Starbeck adında bir yerleşim birimi var ve o dere de artık sazsız ve raylara paralel şekilde, yer altı boruları içinde oldukça zayıf da olsa hala akıyor (Dere demeyelim artık, Starbeck sızıntısı) Buranın ismi ilk olarak 1817’de kayıtlara geçti ancak gördüğümüz gibi ismi Vikinglere kadar gidiyor olmalı. Üstelik kayıtlara geçme tarihi oldukça geç olsa da 13. Yüzyılda o bölgede yerleşim olduğu da biliniyor. Bölgede ailelerden birine isim olarak kendilerine bölgenin ismi verilmiş, bir harf farkla: Starbuck. Starbuck ailesinin bölgedeki kaydı 1379 yılına dayanıyor ve o tarihten bu yana ikisi de çok vaka-i hayriye sayılamayacak iki olay vuku buldu: Quaker hareketi yayıldı ve Amerika keşfedildi. Bunun sonucu olarak Starbuck ailesi Cape Cod civarındaki Nantucket adasının ilk yerleşimcilerinden olur. Quaker’lıkları hakkında pek bilgi sahibi değiliz ancak Nantucket’ın en büyük gelir kaynağı olan balina avcılığının önde gelen ailelerinden olduğunu biliyoruz. İsimleri sadece Nantucket’ta değil geniş bir coğrafyada duyulmuştu. 1823’te Hawaii kralı II. Kamehameha ve kraliçesi Kamāmalu, Valentine Starbuck’ı kendilerini İngiltere’ye götürmesi için tutarlar ve orada da kızamıktan ölürler. Daha sonra İngiliz Kraliyet Donanması kaptanlarından George Anson Byron kral ve kraliçenin naaşlarını Hawaii’ye geri götürürken Pasifik’te Valentine’ın Londra’ya olan yolculuğundan önce görüp not ettiği bir adayı tekrar görür ve adaya onun anısına Starbuck adası ismini verir.

 Bundan yirmi sene kadar sonra Herman Melville balinalar ve balina avcılığı konulu bir roman yazmaya başlar. Romanda Nantucket’tan demir alarak Moby Dick adında bir beyaz balinanın peşinden giden Pequod adlı gemiyi anlatır. Melville’in kendisi de bir balina avcısıydı ve Nantucket’lı Starbuck ailesinin namını çokça duymuştu. O yüzden Pequod’un ikinci kaptanına ailenin anısına Starbuck ismini verir.

 Moby Dick başlarda çok popüler bir roman sayılmazdı. Özellikle de İngilizler romanı pek anlayamıyorlardı çünkü romanın Britanya versiyonunda son bölümü basılmamıştı. Neyse ki sonradan kolay anlaşılamayan romanlar moda oldu ve Moby Dick’in namı aldı yürüdü. Amerikanın her yerinde İngilizce öğretmenleri kitabı baş tacı ediyorlardı. Seattle’da kitabı özellikle çok seven bir İngilizce öğretmeni vardı, Jerry Baldwin. 

 Jerry Baldwin iki arkadaşıyle beraber bir kahveci açmaya karar vermişlerdi ama isim sıkıntısı yaşıyorlardı. Jerry aradığı ismi en sevdiği kitabın sayfalarında bulabileceğini biliyordu. Arkadaşlarına fikrini açtı. Bugün dünyaca ünlü o kahvecinin adı.. “Pequod” olacaktı. Arkadaşları Jerry’nin dikkatini ortadaki soruna çektiler. İçilebilir bir şeyler satmaya çalıştığın bir dükkan açıyorsan adında “pee” (çiş) hecesini çağrıştıran bir ses olması pek akıllıca bir pazarlama hamlesi sayılmazdı. Dolayısıyla Jerry’nin fikri rafa kaldırıldı ve daha yerel çağrışımlı bir şeyler aramaya başladılar. Haritada kendilerine isim aralarken Rocky Dağları eteklerinde “Camp Starbo” adına küçük bir maden yerleşkesi buldular. Jerry’nin iki ortağı Starbo’nun bir kahveci için iyi bir isim olduğunu düşündüler ama Jerry yılmadı ve buradan gelen fikirle aydınlandı. İkinci heceye yapılacak bir değişiklikle orta yolu bulabileceklerini düşündü. Kahvecinin adı Pequod’un ikinci kaptanı Starbucks oldu. Üç ortak isim konusunda anlaştı ve Vikinglerin Yorkshire’daki Sazlıdere’si Starbeck dünyanın en ünlü kahve zincirine dönüştü.

 Tüm bunların sonunda hala eğlenceli kalmayı başarabilen başka bir nokta da Moby Dick’in 19. Yüzyılın başlarında Pasifik’te yüzün üstünde saldırıdan kurtulmayı başaran “Mocha Dick” adında gerçek bir beyaz balinadan esinlenmiş olması.

Moby Dick: Pequod'un mürettebatının anasını laciverte boyarken.


Hiç yorum yok :

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıtlar ( Atom )